“Најголемото малцинство во светот”, лицата со посебни потреби – факти и бројки –

 

Денес, светското население е над 7 милијарди луѓе. Повеќе од една милијарда луѓе, или приближно 15%од светското население, живеат со некаква форма на попреченост. 80% проценти живеат во земјите во развој.

 

 

• 7 милијарди луѓе: светска популација

• Повеќе од 1 милијарда луѓе во светот имаат некаква форма на попреченост.Тоа е 1 од 7 случаеви во светот 

 

Што значи онеспособеност

• 80% од сите лица со посебни потреби живеат во земја во развој

Попреченост е состојба или функција која се смета дека е значително нарушена во однос на вообичаениот стандард на поединецот. Терминот се однесува на индивидуалното функционирање, вклучувајќи физичко оштетување, сензорно оштетување, когнитивно оштетување, интелектуално оштетување, ментална болест и разни видови на хронични заболувања. Оваа употреба е опишана од страна на некои лица со посебни потреби како поврзани со медицинскиот модел на попреченост.

Лицата со посебни потреби, “најголемото малцинство во светот”, генерално имаат послабо здравје, постигнувања со пониско образование, помалку економски можности и повисоки стапки на сиромаштија. Ова во голема мера се должи на недостигот на услуги достапни за нив (како информатичка и комуникациска технологија (ИКТ), правда или транспорт) и многуте пречки со кои се соочуваат во нивниот секојдневен живот. Овие пречки може да земат различни форми, вклучувајќи ги и оние што се однесуваат на физичкото опкружување или оние што произлегуваат од законодавството или политиката, или од општествени ставови или дискриминација.

 

Луѓето со попреченост се во поголем ризик од насилство:

• 50% од хендикепираните лица не можат да си дозволат здравствена заштита

Децата со хендикеп имаат речиси четири пати поголема веројатност да искусат насилство отколку децата без попреченост.

Возрасните лица со некаква форма или попреченост имаат 1,5 пати поголема верјоатност да бидат жртви на насилство отколку оние без попреченост.

Возрасните со ментални здравствени услови  речиси имаат четири пати поголем  ризикот да доживеат насилство.

Факторите кои ги ставаат лицата со попреченост во поголем ризик од насилство, вклучуваат стигма, дискриминација и незнаење за хендикепот, како и недостаток на социјална поддршка за оние кои се грижат за нив.

Инклузивно општество и развој

• 160 земји ја потпишаа Конвенцијата за правата на лицата со попреченост

Доказите и искуството покажуваат дека кога се отстранети бариерите за нивно вклучување , и лицата со попреченост имаат право да учествуваат во целост во општествениот живот, нивната цела заедница е од корист. Затоа, бариерите со кои се соочуваат лицата со посебни потреби се штетни за општеството како целина, а достапноста е неопходна за постигнување напредок и развој за сите.

Конвенцијата за правата на лицата со попреченост (ЦРПД) признава дека постоењето на бариери претставува централна компонента на попреченоста. Според Конвенцијата, инвалидитетот е концепт кој се развива, кој произлегува од интеракцијата помеѓу лицата со оштетувања и ставовите и еколошките бариери што го попречуваат нивното целосно и ефективно учество во општеството на еднаква основа со другите.

Пристапноста и вклучувањето на лицата со попреченост се основните права признаени со Конвенцијата за правата на лицата со попреченост и не се само цели, туку и предуслови за уживање на други права. Конвенцијата (член 9, пристапност) има за цел да им овозможи на лицата со инвалидност самостојно да живеат и целосно да учествуваат во сите аспекти на животот и развојот. Ги повикува државите членки да преземат соодветни мерки за да осигурат дека лицата со попреченост имаат пристап до сите аспекти на општеството, на еднаква основа со другите, како и да ги идентификуваат и да ги елиминираат пречките и бариерите за пристапност.